ชวนชม

ชวนชม (Desert Rose; Impala Lily; Mock Azalea) เป็นชื่อของพรรณไม้ที่มีสีสันของดอกสวยงาม เป็นไม้ที่ปลูกเลี้ยงง่าย ทนต่อสภาพแห้งแล้งมาก จนได้รับสมญาว่า Desert Rose (กุหลาบทะเลทราย) นอกจากนี้ตามความเชื่อของคนไทยชื่อ "ชวนชม" ยังเป็นชื่อที่มีความไพเราะเป็นศิริมงคล และชาวจีนว่า "ปู้กุ้ยฮวย" ซึ่งแปลว่า ดอกไม้แห่งความร่ำรวย แต่ดอกชวนชมมีสาร abobioside, echubioside ตรงนำ้ยางสีขาว ถ้าน้ำยางถูกผิวหนังจะทำให้ผิวหนังอักเสบเป็นผื่นแดง ถ้าเข้าตา ตาจะอักเสบ กินเข้าไปจะเป็นพิษ แต่น้ำยางมีรสขมมาก โอกาสกินมีน้อย ถ้ากินจะมีผลต่อหัวใจ อาการเบื้องต้นจะทำให้ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ตาพร่า หัวใจเต้นอ่อน ความดันลดลงอาจตายได้
ถิ่นกำเนิดของชวนชมมีการค้นพบครั้งแรกโดยนักพฤกษศาสตร์ชาวเยอรมันชื่อ P. Forskal ทางภาคตะวันออกของทวีปแอฟริกาแถบประเทศแทนซาเนียและเคนย่า ในปี พ.ศ. 2305 แต่ตอนนั้นเชื่อว่าเป็นเพียงลั่นทมพันธุ์ใหม่ ต่อมาปี พ.ศ. 2357 นายโจเซฟ ออกัสต์ ซูลตส์ (Josef August Schultes) นักพฤกษศาสตร์ชาวออสเตรีย ได้อธิบายความแตกต่างระหว่างชวนชมกับลั่นทมจนเป็นที่ยอมรับ ส่วนในประเทศไทย มีการพบชวนชมตั้งแต่ประมาณสมัยรัชกาลที่ 6 แต่ก็ไม่ทราบว่ามีการนำเข้ามาในประเทศไทยเมื่อไร

การปลูก

ควรปลูกในที่มีแสงแดดจัดในช่วงครึ่งวันเช้า ดินที่เหมาะสม คือ ดินร่วน ระบายน้ำได้ดีสูตรที่นิยมให้ปลูกคือดินร่วนผสมใบก้ามปูหมักในอัตราส่วน 3:1 หรือดินปลูกสำเร็จรูปขึ้นอยู่กับความเหมาะสม ชวนชมลำต้นอุ้มน้ำได้ดีการให้น้ำจึงไม่ควรให้บ่อยจนเกินไป อย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง

การให้ปุ๋ยใช้ปุ๋ยสูตร 16-16-16 สูตรเสมอในปริมาณแต่น้อยทุก 2 สัปดาห์เมื่อโตเต็มที่จึงเปลี่ยนเป็นปุ๋ยเร่งดอกสูตร 8-24-24 ทุก 2 สัปดาห์ การตัดตกแต่งกิ่งต้นชวนชม โดยธรรมชาติของชวนชมเป็นต้นไม้ที่มีความอ่อนช้อย การตัดแต่งกิ่งควรตัดกิ่งเกะเก้งก้างออกไปเพื่อให้อากาศถ่ายเทสะดวกละได้โชว์โขดหรือหวัที่สวยงานของชวนชม

การขยายพันธ์

ทำได้โดยการเพาะเมล็ดการเสียบยอด ซึ่งเป็นวิธีที่ได้ผลดีที่สุด

• การเพาะเมล็ด ควรใช้เมล็ดใหม่ไม่ควรใช้เมล็ดเก่าเก็บไว้นานเมล็ดใหม่จะมีเปอร์เซ็นต์ในการงอกเยอะกว่า นำเมล็ดไปเพาะในตะกร้าที่มีส่วนผสมของทรายหยาบกับขุยมะพร้าวในอัตราส่วน 1:1
• การเสียบยอด ต้องคัดต้นตอที่แข็งแรง ขนาดตามต้องการ จากนั้นตัดยอดของต้นตอตามขวาง ผ่าให้เป็นรูปตัววี และนำยอดพันธ์ดี ของชวนชม ซึ่งเป็นพันธ์ที่คัดเลือกไว้แล้ว ความยาวประมาณ1.5-2นิ้ว แล้วบากให้เป็นลิ่ม กะขนาดให้พอดีกับรูปตัววีที่ผ่าไว้ที่ต้นตอจากนั้นนำยอดพันธ์ไปเสียบที่ต้นตอ ระวังอย่าให้ต้นช้ำ พันด้วยพลาสติกใสพันต้นไม้ คลุมด้วยถุงพลาสติกแล้วมัดด้วยเชือก ตั้งทิ้งไว้ประมาณ 10-15 วัน จะสังเกตุเห็นชวนชมที่นำไปเสียบ เริ่มแตกใบอ่อน จึงแกะถุงพลาสติกที่คุลมออกจะได้ต้นชวนชมพันธ์ใหม่ตามที่ต้องการ

แก้วเจ้าจอม

แก้วเจ้าจอมเป็นพันธุ์ไม้จากหมู่เกาะอินดีสตะวันออก ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงนำมาจากประเทศชวา (อินโดนีเซีย) ครั้งเสด็จประพาส แล้วทรงนำมาปลูกใน เขตพระราชอุทยานวังสวนสุนันทา ปัจจุบันมีเพียงต้นเดียวเท่านั้นที่เป็นต้นดั้งเดิม บริเวณด้านหลังเนินพระนาง หรือ พระบรมราชานุสรณ์สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์พระบรมราชเทวี และภายหลัง ได้กลายมาเป็นดอกไม้สัญลักษณ์ประจำ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
ลักษณะทั่วไป

• ชื่อวิทยาศาสตร์: Guaiacum officinale L.
• ชื่อสามัญ: แก้วเจ้าจอม (อังกฤษ: Lignum Vitae)
• ใบ:ใบประกอบคู่ จำนวน 3 คู่
• ดอก: กลีบดอกสีม่วง -คราม จำนวน5-6กลีบ เกสรสีเหลือง
• การดูแล: เป็นต้นไม้ที่ต้องการแสงแบบรำไร
• การขยายพันธุ์: เมล็ด
• ประโยชน์:ใช้ทำป้องยาสูบ ที่บดยา ที่บดกาแฟ ฯลฯ

ชาฮกเกี้ยน

ชื่อพื้นเมือง : ชาดัดใบมัน ข่อยจีน ชาญวน ชา ชาญี่ปุ่น

ชนิดพืช : ไม้พุ่ม

ขนาด  : สูงได้ถึง 1 เมตร

สีดอก  : สีขาว

ฤดูที่ดอกบาน  : หมุนเวียนตลอดปี

อัตราการเจริญเติบโต : ปานกลาง

ลักษณะนิสัย  : ดินร่วน ระบายน้ำได้ดี

ความชื้น  : ปานกลาง-ต่ำ

แสง  : แดดเต็มวัน-รำไร

ลักษณะทั่วไป  : ไม้พุ่มขนาดเล็ก ลำต้นแตกกิ่งก้านจำนวนมากเป็นพุ่มแน่นทึบ

ใบ :ใบเดี่ยว เรียงสลับ มักออกเป็นกระจุกสั้นๆ ตามกิ่ง รูปไข่กลับแคบ กว้าง0.5-2 ซ.ม. ยาว 1-4 ซ.ม. ปลายแยกเป็นพูแหลมมักเป็นติ่งหนามอ่อน โคนใบรูปลิ่ม  ขอบใบหยักผิวใบด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมันค่อนข้างหนาด้านหลังใบสีเขียวอ่อน

ดอก  :   สีขาว ออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกตามซอกใบ มีดอกย่อย 2-5 ดอก กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปแถบ สีเขียวอ่อน  ด้านนอกมีขนยาวประปราย โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเล็กน้อยเป็นรูปกรวย ปลายแยกเป็น 5 แฉก ดอกบานเต็มที่กว้าง 0.8 มิลลิเมตร

ผล  :  ผลสด รูปกลมขนาด 6 มิลลิเมตร สีส้มแดง มี 4 เมล็ด

การใช้งานด้านภูมิทัศน์  : ปลูกเป็นแปลง ทำเป็นแนวรั้ว ตัดแต่งทำไม้ดัดบอนไซได้ ปลูกริมทางเดิน ริมน้ำตก ลำธาร ริมทะเล ทนน้ำท่วมขัง

รักเร่

รักเร่ เป็นพันธุ์ไม้ดอกที่มีถิ่นกำเนิดใน เม็กซิโก โคลัมเบีย และทั่วไปในทวีปอเมริกากลาง ดอกมีรูปทรงและสีสรรสวยงามสะดุดตา ก้านดอกแข็งแรง นิยมปลูกเป็นไม้ตัดดอก เช่นเดียวกับกุหลาบ
 ลักษณะทั่วไป
รักเร่เป็นไม้พุ่ม รากมีลักษณะคล้ายหัว ลำต้นแตกกิ่งก้านสาขามากมาย ดอกเป็นแบบเดียวกับเบญจมาศ ก้านดอกยาวแข็งแรง กลีบดอก แบ่งออกเป็น2 ตอน กลีบดอกชั้นนอกนี้แผ่กว้างออก หรืออาจจะห่อเป็นหลอดก็ได้แล้วแต่ชนิดของดอก มีเกสรตัวผู้และตัวเมียอยู่ในดอกเดียวกัน กลีบรองดอก ด้านในเป็นแผ่นบาง ๆ เรียงกันเป็นระเบียบติดอยู่กับฐานของดอก ส่วนกลีบรองดอกด้านนอบเล็กกว่าด้านใน เมล็ดมีลักษณะเป็นรูปไข่ ดอกมีหลายสี เช่น ชมพู น้ำเงิน ขาว แดง แสด ส้ม ม่วง และ เหลือง เป็นต้น
การดูแลรักษา
รักเร่ชอบขึ้นในที่กลางแจ้งแดดจัด แต่มีความชื้นพอเพียง ควรปลูกในดินที่ร่วนซุยและระบายน้ำได้ดี บางครั้งจำเป็นต้องหาวัสดุคลุมดินให้รักเร่ เช่น ฟาง ใบไม้แห้ง หรือเปลือกถั่ว เป็นต้น สำหรับการขยายพันธุ์รักเร่นั้น สามารถเพาะเมล็ด ปักชำกิ่ง ต่อกิ่ง หรือใช้ราก เมื่อต้นให้ดอกแล้วต้นจะแก่และโทรมไปในที่สุด โดยจะทิ้งรากที่เป็นหัวไว้ในดิน ให้ตัดต้นเหนือระดับดินประมาณ 3 นิ้ว เพราะส่วนของตาที่จะเจริญเป็นต้นใหม่จะอยู่บริเวณโคนต้น แล้วจึงขุดหัวขึ้นมาจากดิน
หัวใต้ดิน นำมาต้มกับหมูรับประทานแก้โรคหัวใจ แก้ไข้ต้น น้ำคั้นจากต้นมีฤทธิ์เป็นยาปฏิชีวนะอ่อน ๆ ฆ่าเชื้อ Staphylococcus แต่สำหรับใบรักเร่ บางพันธุ์มีพิษ ไม่นิยมรับประทาน

บอลสี

 

ชื่อสามัญ Deladium
ชื่อวิทยาศาสตร์       Caladium bicolor vent.

ลักษณะทั่วไป
บอลสีหรือที่เรียกกันแต่เดิมว่า บอนฝรั่ง จัดเป็นไม้ประเภทล้มลุกมีหัวสะสมออาหารอยู่ใต้ดิน หัวมีลักษณะคล้ายมันฝรั่ง ผิวภายนอกคล้ายเผือกหรือมัน เนื้อในละเอียดขาวนวลหรือขาวอมเหลืองอ่อน (ใช้ขยายพันธ์จากตาหรือเขี้ยวที่แตกงอกออกจากหัว) มีรากเป็นเส้นฝอยเล็กๆ แทงออกมาระหว่างหัวกับรอยต่อของลำต้น ซึ่งลำต้นของบอนสีสั้นมากคือ อยู่บริเวณเหนือหัวขึ้นไประหว่างหัวกับกาบ หากใบแก่ร่วงหลุดไปจึงจะเห็นลำต้น ส่วนที่ต่อจากหัวและลำต้นขึ้นไปเป็นกาบ มีลักษณะไม่กลม แต่แบนคล้ายของต้นกล้วย ต่อจากกาบขึ้นไปจรดคอใบก็เป็นก้านใบ มีบางพันธ์ที่บางก้านจะมีสีเดียวกันตลอดแต่บางก้านมีจุด หรือเส้นสั้น หรือเส้นสั้น หรือยาว เรียกว่า เสี้ยน ซึ่งต่างกับก้าน หรือเป็นที่รวมของสาแหรก หรือเป็นที่รวมของสาแหรก หรือทาง หรือเสี้ยน สำหรับใบก็มีลักษณะแตกต่างกัน เช่น ใบมน ใบแหลม ใบยาว ใบกลม แต่บางแห่งเรียกต่างกันคือ ใบโพธิ์ ใบไผ่ ใบไทย ใบพลู ใบบอน และใบหอก

ประเภทบอนสี 
สามารถแบ่งตามรูปแบบของใบเป็น 4 ลักษณะคือ
1.บอนใบไทย(thai-Native Leaf Caladium)รูปร่างใบคล้ายหัวใจก้านใบอยู่กึ่งกลางใบ    ปลายใบแหลมหรืออาจมนบ้าง และมีหูใบฉีกไม่ถึงสะดือ
2.บอนใบยาว(Long-Leaf Caladium)รูปใบเรียวหรือป้อมปลายใบเรียวแหลม    ก้านใบอยู่ตรงรอยหยักบริเวณโคนใบพอดี และมีหูใบฉีกถึงสะดือ (ก้านใบ)
3.บอนใบกลม(Round-Leaf Caladium)รูปร่างใบค่อนข้างกลมหรือรีปลายใบมนสม่ำเสมอ    ก้านใบส่วนใหญ่จะอยู่กึ่งกลางใบพอดี
4.บอนใบกาบ(Sheath-Leaf Caladium)รูปร่างของก้านใบจะแผ่แบนตั้งแต่โคนใบถึงคอใบ ลักษณะคล้ายใบผักกาด

การเป็นมงคล 
คนไทยโบราณเชื่อว่าบ้านใดปลูกต้นบอนสีไว้ประจำบ้านช่วยคุ้มครองให้เกิดความสงบสุขเพราะบอนสีเป็นพรรณไม้เก่าแก่ที่ปลูกไว้คู่บ้านคู่เมืองมานานแล้ว ซึ่งนิยมปลูกในพระราชวังของขุนนางข้าราชการในสมัยโบราณดังนั้นคนไทยจึงนำมาปลูกไว้ประจำบ้านด้วย เพื่อเป็นมิ่งขวัญและสิริมงคลแก่บ้านและผู้อาศัย นอกจากนี้ชุดพันธุ์ของบอนสี ยังเป็นไม้มงคลนามอีกด้วย เช่น ชุดเทวดาประจำเรือน ชุดราชา เป็นต้น

ชุดพันธุ์ที่ใช้ปลูกเป็นไม้มงคล
1. ชุดเทวดาประจำเรือน                
2. ชุดมหาชาติ
3. ชุดต้นพระยา
4. ชุดราชา
5. ชุดนางสงกรานต์

การขยายพันธ์
บอนสีทำการขยายพันธ์ได้ โดยใช้หัวปลูกชำ แยกหน่อ หรือผ่าหัวที่มีตาปลูกชำก็ได้

• การปลูกชำหัว ควรชำในทรายหยาบหรือทรายหยาบผสมแกลบเผา เมื่อแตกหน่อ แตกยอด และมีรากแข็งแล้ว แยกหน่อใหม่ไปปลูกได้
• การแยกหน่อ (หน่อก็คือต้นที่แตกออกจากตาของหัวนั่นเอง) ในการแยกหน่อนี้ต้องตัดหน่อให้มีรากติดออกมาด้วยแล้วนำไปปลูก ซึ่งต้นที่ได้ใหม่นี้จะมีลักษณะแผลงไปจากเดิมบ้าง เช่น ลักษณะเป็นแถบสีป้ายอยู่บนใบเป็นต้น
• การผ่าหัว โดยทำการผ่าหัวของบอนออกเป็นชิ้นๆ แต่ละชิ้นก็ให้มีส่วนของตาติดไปด้วย แล้วนำไปชำเพื่อให้เกิดรากและแตกตันใหม่ขึ้นมาการขยายพันธ์แบบผ่าหัวนี้ ทั่วๆ ไปแล้วจะมีลักษณะเหมือนต้นเดิมแต่ก็อาจได้ต้นใหม่ที่มีลักษณะแผลงไปจากเดิมบ้าง เช่น ลักษณะเป็นแถบสีป้ายอยู่บนใบเป็นต้น

พวงแสด

พวงแสด (ชื่อวิทยาศาสตร์: Pyrostegia venusta) เป็นพืชในวงศ์ Bignoniaceae มีชื่อสามัญอื่นๆคือ : Orange trumpet, Flame flower, Fire-cracker vine พวงแสด พวงแสดเครือ
ลักษณะทั่วไป
ไม้เถาเลื้อย เนื้อแข็ง อายุหลายปี ใช้มือพันเลื้อยพัน กิ่งก้านเป็นเหลี่ยม ใบเป็นใบประกอบ เรียงสลับ มีใบย่อย 3 ใบ ในใบย่อยบางชุดใบกลางจะเปลี่ยนเป็นมือพัน ใบย่อย รูปไข่ กว้าง 2-3 เซนติเมตร ยาว 4-5 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ ดอกสีส้มอมเหลือง ออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกแยกแขนงตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ช่อละ 10-30 รูปเข็ม โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาว 3-6 เซนติเมตร ปลายแยก 5 กลีบ รูปแถบยาว และม้วนงอไปด้านหลัง มีขนละเอียด ดอกบานเต็มที่กว้าง 1.5-2 เซนติเมตร ออกดอกช่วงเดือน ธ.ค.-ม.ค. ผลแห้งแตก เป็นฝักยาว 15-20 เซนติเมตร เมล็ดกว้างประมาณ 1 เซนติเมตร ยาวประมาณ 3.5 เซนติเมตร
การปลูก
พวงแสดปลูกได้ในดินทั่วไป มีความชื้นปานกลาง แสงแดดเต็มวัน ถ้าอากาศเย็นจะให้ดอกดก

คริสติน่า

คริสติน่าชื่อวิทยาศาสตร์ Syzygium australe ( J.C. Wendl. Ex Link ) B.Hyland

ชื่อสามัญ Australian Rose Apple, Brush Cherry, Creek Lily pilly, Creek
ชื่อวิทยาศาสตร์ Syzygium australe ( J.C. Wendl. Ex Link ) B.Hyland
ลักษณะทั่วไป ไม้พุ่มขนาดกลางถึงใหญ่ สูง 2-5 เมตร ลำต้นสีน้ำตาลอ่อน ใบเดี่ยว ออกตรงข้าม รูปใบหอก ปลายใบเรียวแหลม โคนใบสอบ กิ่งอ่อนเป็นเหลี่ยม ใบอ่อนสีแดงเป็นมัน ช่อดอกเป็นช่อกระจุกออกที่ปลายยอด ดอกสีขาว ออกดอกในเดือนมกราคมถึงมีนาคม รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ เกสรตัวผู้จำนวนมาก ผลยาวรีสีแดงคล้ายชมพู่ ยาว 2 เซนติเมตร สภาพปลูก เหมาะปลูกเป็นไม้กระถางหรือปลูกเป็นกลุ่ม แต่ควรตัดแต่งทรงพุ่มบ่อยๆ เพื่อให้ต้นแตกยอดอ่อนสีแดง
ขยายพันธุ์ดดยการเพาะเมล็ด